بیماری های عروق کرونری

• آنژین ناپایدار:

این بیماری معمولا تغییر وضعیتی از آنژین پایدار یا همان درد قفسه‌ی سینه‌ی پایدار است. در این حالت درد فقسه‌ی سینه با فواصل کوتاه تر، با مقدار فعالیت کمتر، با شدت و طول بیشتر اتفاق می‌افتد. اگرچه این آنژین معمولا با مصرف داروی خوراکی (ازجمله نیتروگلیسیرین یا اصطلاحا قرص زیرزبانی) برطرف می‌شود، اما این بیماری همانطور که از نامش پیداست، ناپایدار بوده و می‌تواند به سمت حمله‌ی قلبی پیشرفت کند. درمان دارویی با شدت بیشتر یا مداخلات تهاجمی برای درمان این وضیت مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• سکته‌ی قلبی بدون بلند شدن قطعه‌ی ST در نوار قلب:

در این نوع از سکته‌ی قلبی تغییرات قابل توجهی در نوار قلب (ECG) ایجاد نمی‌شود. اما آنزیم‌های عضلانی که غلظت آنها در خون اندازه گیری می‌شود، آسیبی را که به عضله‌ی قلب وارد شده نشان می‌دهند. در این نوع سکته‌ی قلبی، بسته شدن عروق کرونر معمولا ناکامل یا موقتی است؛ به همین دلیل میزان آسیب معمولا محدود است.

• سکته‌ی قلبی با بلند شدن قطعه‌ی ST در نوار قلب:

این گونه از سندرم حاد کرونری به دلیل بسته شدن کامل و ناگهانی مجرای رگ اتفاق می‌افتد که معمولا قسمت بزرگی از عضله‌ی قلب را درگیر کرده و به طور همزمان باعث تغییرات نوار قلب و بالا رفتن سطح خونی مارکر های قلبی در خون می‌شود.

اگرچه برخی از بیماران قبل از وقوع سکته دچار علائم پیش‌بینی کننده‌ی آن می‌شوند، اما برخی دیگر تا زمانی که اتفاق اصلی رخ نداده کاملا بی‌علامت می‌مانند.گروهی دیگر از بیماران نیز وجود دارند که هیچ علامتی در هیچ مرحله ای از این فرایند از خود نشان نمی‌دهند.

هر سه نوع سندرم کرونری حاد نیاز به مداخله تشخیصی و درمانی اورژانس دارند.

• خونرسانی جانبی (کولترال)

زمانی که گردش خون در عروق کرونر به دلیل وجود پلاک محدود می‌شود، عروق جانبی برای بهتر شدن خونرسانی و دورزدن ناحیه‌ی تنگی ایجاد می‌شوند. اما این عروق معمولا قادر نیستند در زمان افزایش کار قلب مانند ورزش، استرس و فعالیت بدنی خونرسانی کافی برای قلب فراهم‌کنند.

• ایسکمی به چه معناست؟

ایسکمی به کاهش خونرسانی در عضله‌ی قلب گفته می‌شود. ایسکمی زمانی اتفاق می‌افتد که عروق کرونری تنگ شده، دیگر توانایی رساندن خون غنی از اکسیژن کافی متناسب با نیاز قلب را ندارند. در این حالت، عضله‌ی قلب اصطلاحا تشنه‌ی اکسیژن است.

این وضعیت مشابه حالتی است که عضلات اندام مانند عضله‌ی پا دچار گرفتگی می‌شوند. وقتی فردی برای مدت طولانی ورزش کند، عضلات پا به دلیل کافی نبودن اکسیژن و مواد غذایی دچار گرفتگی می‌شوند. قلب شما هم مانند هر عضله‌ی دیگری برای کارکرد طبیعی نیاز به اکسیژن و مواد غذایی دارد. اگر خونرسانی عضله‌ی قلب کافی نباشد، دچار ایسکمی شده و درد قفسه‌ی سینه و سایر علائم حمله‌ی قلبی بروز می‌کنند.

ایسکمی معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که قلب به دلایل مختلف از جمله فعالیت فیزیکی، غذا خوردن، استرس، هیجان و مواجهه با سرما نیاز به اکسیژن بیشتری داشته باشد.

زمانی که علائم ایسکمی در کمتر از ده دقیقه با استراحت یا مصرف دارو برطرف شود به شما گفته می‌شود دچار آنژین پایدار یا بیماری عروق کرونری پایدار هستید. این بیماری ممکن است تا حدی پیشرفت کند که حتی در حالت استراحت نیز علامتدار باشد.

ایسکمی و حمله‌ی قلبی می‌تواند به صورت خاموش یا بی‌علامت اتفاق بیفتد. این وضعیت در بیماران مبتلا به دیابت بیشتر دیده می‌شود اما می‌تواند در تمامی بیماران مبتلا دیده‌شود.

بیماری عروق کرونری چگونه درمان می‌شود؟

درمان این بیماری شامل این موارد است:

کاهش ریسک فاکتورها، مصرف دارو های تجویز شده، فرایند های درمانی تهاجمی یا جراحی و ویزیت های مرتب و دقیق توسط پزشک.

کاهش عوامل خطر با تغییر سبک زندگی قالب دست یافتن است. پزشکتان از شما خواهد خواست:

• اگر سیگار می‌کشید آن را ترک کنید.
• رژیم غذایی خود را به گونه ای تغییر دهید که کلسترول خونتان کاهش یافته، فشار خونتان کنترل شود ودر صورت ابتلا به دیابت قند خونتان تحت کنترل باشد. برای این هدف رژیم غذایی با میزان سدیم کم، و چربی‌های مضر کم پیشنهاد میشود. یک متخصص تغذیه می‌تواند در به وجود آوردن این تغییرات به شما کمک کند.
• فعالیت فیزیکی خود را افزایش داده تا به وزن دلخواهتان رسیده و استرستان را کاهش دهید. اما قبل از شروع ورزش با پزشکتان درمورد لزوم شروع دوره‌ی بازتوانی قلبی مشاوره کنید.
• عوامل خطر بیماری های قلبی را در خودتان بررسی‌کرده و آنها را به کمک پزشکتان پایش کنید.

داروهای تجویز شده را با دقت و مرتب مصرف نمایید:

اگر تغییر سبک زندگی برای درمان بیماری کافی نباشد، ممکن است از دارو به منظور تغییر برخی از ریسک فاکتور ها مثل افزایش چربی خون یا فشار خون استفاده‌شود. پزشک شما با درنظر گرفتن شرایط اختصاصی بیماری شما و سایر بیماری هایی که ممکن است وجود داشته باشند، درمورد تجویز بهترین داروها تصمیم خواهد گرفت.

• درمان ‌های مداخله ای تهاجمی

شایعترین مداخلات عروقی که برای درمان بیماری کرونری استفاده می شوند، آنژیوپلاستی با بالن، و کارگذاری استنت (توری فلزی) داخل عروق کرونری هستند. این مداخلات، غیر جراحی محسوب‌شده و توسط متخصص قلب و عروق انجام می‌شود که توسط کاتتر و از طریق عروق محیطی به قلب دسترسی پیدا می‌کند و برش جراحی را شامل نمی‌شود. انواع مختلفی از بالن و استنت برای درمان پلاک ها مورد استفاده قرار می‌گیرند که پزشکتان با توجه به وضعیت بیماری شما نسبت به انتخاب بهترینشان اقدام خواهد کرد.

• عمل بای‌پس عروق کرونری

در این روش مسیر یکی یا بیشتر از عروق کرونری مسدود شده، توسط یک رگ سالم که از اندام، تنه یا قفسه‌ی سینه خود بیمار جدا شده است جایگزین می‌شود. به این ترتیب که این رگ جدید، رگ مسدود شده را دور زده و مسیر جدیدی برای خونرسانی به بافت قلب فراهم می‌کند.

اگر این درمان های کلاسیک برای شما قابل استفاده نباشند، ممکن است پزشکتان درمان های دیگری مانند EEC (Enhanced External Counterpulsation) را پیشنهاد کند.

• EECP

این روش درمانی برای بیمارانی که آنژین پایدار داشته و درمان های استاندارد برای آنها پاسخ کافی نداشته است، می‌تواند باعث ایجاد مسیر های خون رسانی کوچک جانبی شده و به طور طبیعی با دور زدن عروق مسدود شده، خون رسانی بهتری برای عضله‌ی قلب فراهم کنند. این روش برای بیمارانی که از درد قفسه‌ی سینه‌ی پایدار رنج می‌برند و دریافت داروهای خوراکی و فرانید های درمانی استاندارد، اثربخشی کافی برای از این بردن علائمشان را نداشته، راه گشا خواهد بود.

• نکته‌ی مهم: این روش های درمانی صرفا خونرسانی قلب شما را بهبود می‌بخشند و بیماری عروق کرونری را درمان قطعی نمی‌کنند. در نتیجه در تمام مراحل بیماری، کاهش عوامل خطر از طریق تغییر سبک زندگی، مصرف مرتب دارو های تجویز شده و عمل کردن به دستورات پزشک، برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، مهم و لازم است.

• پیگیری درمان

متخصص قلب شما به طور مرتب و با فواصل زمانی مشخص، شما را برای انجام معاینه‌ی بالینی و انجام تست‌های آزمایشگاهی ویزیت خواهدکرد. این اطلاعات برای پایش وضعیت بیماری شما و انتخاب درمان مناسب، بسیار راهگشا خواهد بود و به همین دلیل باید همواره نسبت به فواصل ویزیت و مرتب بودن آنها حساس باشید.