قرص اسویکس 75 (کلوپیدوگرل) یک داروی ضد پلاکت یا رقیق کننده خون است که عبور خون از ورید ها را آسان تر کرده و احتمال بروز لخته های خونی خطرناک را کاهش می دهد. در صورتی که فرد در معرض خطر بالای ابتلا به لخته های خونی باشد، مصرف کلوپیدوگرل به پیشگیری از بروز این موارد کمک می کند.
در چه افرادی احتمال ابتلا به لخته های خونی بیشتر است؟
در صورتی که فرد مبتلا به موارد زیر بوده یا سابقه ابتلا به آن ها را داشته باشد در معرض خطر بیشتری در خصوص تشکیل لخته های خونی قرار دارد:
- حمله قلبی
- آنژین ناپایدار
- سکته کامل یا خفیف (حمله ایسکمیک گذرا)
- بیماری شریان های محیطی
- در صورت داشتن عمل قلبی یا جراحی عروق خونی همچون استنت گذاری
داروی کلوپیدوگرل به صورت قرص بوده و تنها با داشتن نسخه پزشک قابل خریداری است.
عملکرد قرص اسویکس 75 (کلوپیدوگرل) چگونه است؟
کلوپیدوگرل با کاهش چسبندگی پلاکت ها انعقاد خون را آهسته می کند. پلاکت ها سلول های خونی هستند که با چسبیدن به یکدیگر بریدگی ها و شکستگی های عروق خونی را مسدود می کنند. با این حال، در افرادی که در معرض خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی قرار دارند پلاکت ها می توانند در درون عروق خونی باریک به یکدیگر چسبیده و یک لخته خونی تشکیل دهند.
این لخته می تواند جریان خون رونده به قلب یا مغز را متوقف کرده و سبب بروز حمله قلبی یا سکته مغزی شود. در صورت مصرف روزانه کلوپیدوگرل، پلاکت ها کمتر به یکدیگر چسبیده و لخته های خونی ناخواسته را تشکیل نمی دهند. این پدیده، از بروز حمله قلبی یا سکته مغزی پیشگیری می کند.
عوارض جانبی قرص اسویکس 75
عارضه جانبی عمده این دارو خونریزی آسان تر از حالت طبیعی است. افراد مصرف کننده این دارو امکان دارد به خونریزی از بینی، پریود سنگین، خونریزی لثه یا کبودی دچار شوند. افراد می توانند در دوره مصرف اسویکس، الکل بنوشند اما به دلیل احتمال تحریک معده باید از مصرف بیش از حد آن خودداری کرد. قرص اسویکس 75 با نام های تجاری گرپید، پلاویکس و کلوپیدوگرل نیز شناخته می شود. قبل از مصرف کلوپیدوگرل در صورت وجود موارد زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- سابقه واکنش حساسیتی به کلوپیدوگرل یا هر داروی دیگر در گذشته
- ابتلای فعلی یا سابقه ابتلا به زخم معده
- سابقه خونریزی مغزی (هموراژی مغزی)
- ابتلا به اختلال انعقادی همچون هموفیلی
- ابتلا به مشکلات کلیوی یا کبدی
- بارداری، شیر دهی یا تلاش برای بارداری
افراد بالغ دارای (18 سال یا بیشتر) مجاز به مصرف این دارو هستند.
از دیگر عوارض رایج قرص اسویکس
این عوارض جانبی معمولا در 1 نفر از هر 100 مصرف کننده بروز می دهند. در صورت تداوم یا آزار دهنده بودن عوارض جانبی باید با پزشک یا دارو ساز خود مشورت کرد. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی آسان تر از حالت طبیعی (همچون خونریزی بینی، کبودی سریع یا طولانی شدن زمان توقف خونریزی)
- اسهال
- درد معده
- سو هاضمه یا سوزش سر دل
عوارض جانبی جدی در این دارو نادر بوده و در کمتر از 1 هزارم افراد مصرف کننده، بروز می دهند. در صورت بروز موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
- سرفه خونی یا وجود خون در مدفوع، ادرار یا استفراغ
- زرد شدن پوست یا سفیده چشم ها (این موارد می توانند نشانه مشکلات کبدی باشد)
- احساس خستگی شدید یا علائم عفونت همچون تب یا درد گلو (این موارد می توانند نشانه اختلالات خون یا مغز استخوان باشند)
در موارد نادر، کلوپیدوگرل می تواند سبب واکنش حساسیتی شدید (شوک آنافیلاکسی) شود. در صورت بروز موارد زیر باید فورا با 115 تماس گرفته یا به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کنید:
- بروز یک راش پوستی که می تواند با خارش، تورم، قرمزی، تاول یا پوسته شدن پوست همراه باشد
- خس خس سینه
- احساس تنگی در تنفس یا قفسه سینه
- مشکل در تنفس یا حرف زدن
- تورم دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
بهترین زمان مصرف قرص اسویکس 75
کلوپیدوگرل را می توان به همراه غذا یا با معده خالی به صورت روزانه و در یک زمان مشخص مصرف کرد. مقدار مصرف معمول قرص کلوپیدوگرل 75 میلی گرم، یکبار در روز است. گاهی اوقات، امکان دارد یک دوز 300 یا 600 میلی گرمی از این دارو نیز مصرف شود. پزشک می تواند این دارو را به همراه یا به جای مقدار اندک آسپرین تجویز کند.
در صورت فراموشی یک وعده مصرف دارو چه اقدامی باید انجام داد؟
در این موارد باید به محض یادآوری دارو را مصرف کرد. در صورت نزدیک بودن وعده مصرف بعدی، باید از مصرف وعده فراموش شده صرف نظر کرد. بیماران نباید برای جبران وعده فراموش شده مقدار مصرف بعدی را دو برابر کنند. در صورت فراموشی متداول مصرف دارو می توان از یک زنگ هشدار کمک گرفت. همچنین، برای یادآوری وعده های مصرف دارو می توان این موضوع را با داروساز خود مطرح کرده و از توصیه های او استفاده کرد.
در صورت مصرف بیش از حد قرص اسویکس چه اتفاقی رخ می دهد؟
مصرف تصادفی یک یا دو قرص بیشتر ممکن است ضرر چندانی به بدن نرساند. از طرفی مقدار مصرفی، که منجر به مسمومیت با کلوپیدوگرل می شود در هر فرد متفاوت است. در صورت مصرف چندین قرص بیشتر و مشاهده علائم خونریزی باید فورا با پزشک خود تماس گرفت.
چگونه باید با عوارض جانبی قرص اسویکس مقابله کرد؟
جهت جلوگیری از ایجاد خونریزی بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:
- بیمار باید در هنگام انجام فعالیت هایی با احتمال آسیب یا بریدگی مراقب باشد
- استفاده از کلاه ایمنی حین دوچرخه سواری
- هنگام کار کردن با اشیا تیز همچون قیچی، چاقو یا ابزار های باغبانی، دستکش بپوشید
- به جای تراشیدن مو ها در حالت خیس، می توان از یک ماشین اصلاح الکتریکی استفاده کرد
- جهت تمیز کردن دندان ها باید از یک مسواک نرم و نخ دندان موم دار استفاده کرد
در صورت ابتلا به اسهال باید:
- مقادیر فراوانی آب ومایعات بنوشید
- در صورت داشتن علائم کاهش آب بدن باید با داروساز خود مشورت کنید. کاهش تعداد دفعات، تیرگی یا بوی زننده ادرار از جمله این عوامل هستند
افراد نباید بدون مشورت با پزشک یا داروساز، جهت درمان اسهال به صورت خود سرانه دارو مصرف کنند
در صورت ابتلا به عوارض جانبی مانند درد معده، سو هاضمه و سوزش سر دل بهتر است:
- استراحت کنید.
- خوردن و آشامیدن را به آهستگی انجام داده و وعده های خود را در تعداد بیشتر و حجم کمتر میل نمایید.
- قرار دادن حوله یا کیسه آب گرم بر روی معده می تواند مفید باشد.
- در صورت احساس درد شدید با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
- کلوپیدوگرل را چند دقیقه قبل یا بعد از وعده غذایی مصرف کنید.
- عدم رفع سو هاضمه می تواند نشانه ابتلا به زخم معده باشد.
مصرف قرص کلوپیدوگرل 75 در دوران بارداری و شیردهی
کلوپیدوگرل به طور معمول در بارداری یا شیر دهی تجویز نمی شود. در صورت تلاش برای بارداری یا باردار بودن، باید درباره مزایا و معایب مصرف این دارو با پزشک صحبت کنید. این موارد به هفته بارداری و دلیل نیاز به مصرف این دارو بستگی دارد. ممکن است داروهای دیگری وجود داشته باشد، که برای فرد مناسب تر باشد.
در صورت شیر دهی، پزشک مزایا و معایب مصرف کلوپیدوگرل را در این دوره برای بیمار بیان کرده و بهترین درمان را برای نوزاد و مادر پیشنهاد می دهد. افراد باید بارداری، شیر دهی یا تلاش خود برای باردار شدن را به پزشک اطلاع دهند.
تداخلات دارویی قرص اسویکس 75
در صورت مصرف دارو های زیر باید قبل از مصرف کلوپیدوگرل (اسویکس) به پزشک اطلاع داده شود:
- دارو های رقیق کننده خون همچون آسپرین، وارفارین، ریواروکسابان یا آپیکسابان
- دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) همچون ایبوپروفن
- دارو های ضد افسردگی به نام مهار کننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs) همچون سیتالوپرام
- دارو های ضد سو هاضمه به نام مهار کننده های پمپ پروتون (PPIs) همچون اومپرازول
مصرف کلوپیدوگرل با مسکن های روزانه
پزشک می تواند مصرف روزانه مقدار اندکی از آسپرین را به همراه کلوپیدوگرل تجویز کند. همچنین، در صورت مشکل در مصرف مقدار اندک آسپرین، پزشک کلوپیدوگرل را جایگزین آن خواهد کرد. به جز در موارد تجویز پزشک، بیماران باید از مصرف آسپرین (قرص 300 میلی گرمی) به عنوان مسکن یا مصرف ایبوپروفن به همراه کلوپیدوگرل اجتناب کنند. این موارد می توانند احتمال خونریزی را افزایش دهند. داروی پاراستامول را می توان به همراه کلوپیدوگرل مصرف کرد.
مصرف کلوپیدوگرل با دارو های ضد سو هاضمه
مصرف کلوپیدوگرل با درمان های گیاهی و مکمل ها
در صورت مصرف دارو های دیگر از جمله درمان های گیاهی، ویتامین ها یا مکمل ها، باید این موضوع را به اطلاع پزشک رساند.
تا چه مدت باید مصرف کلوپیدوگرل را ادامه داد؟
اثر کلوپیدوگرل ظرف 2 ساعت پس از مصرف نمایان می شود. افراد ممکن است پس از مصرف این دارو هیچ گونه تغییری را در حال خود احساس نکنند که این وضعیت به معنای عدم تاثیر گذاری دارو نیست. بیماران حتی در صورت احساس تندرستی باید به مصرف این دارو ادامه دهند.
امکان دارد بیماران به مدت چندین هفته یا ماه و یا به صورت مادام العمر به مصرف این دارو نیاز داشته باشند. مصرف طولانی مدت کلوپیدوگرل معمولا ایمن است. جالب آنکه این دارو پس از مصرف چند ماهه یا چند ساله به حداکثر بازدهی خود می رسد. در صورتی که فرد در معرض ابتلا به زخم معده باشد، پزشک می تواند یک داروی محافظت کننده معده برای او تجویز کند.
عوارض قطع قرص اسویکس
مصرف این دارو بدون مشورت با پزشک نباید قطع شود. در صورت قطع مصرف کلوپیدوگرل، سرعت تشکیل لخته های خونی ظرف 5 روز به مقدار قبل از مصرف باز می گردد. این جمله یعنی فرد در معرض مشکلات جدی همچون حملات قلبی یا سکته های مغزی قرار می گیرد.
داروهای مشابه با قرص اسویکس 75
دیگر دارو های ضد پلاکت شامل مقدار پایین آسپرین، دیپریدامول و تیکاگرلور، همچنین دارو های ضد انعقاد همچون آپیکسابان، دابیگاتران، ادوکسابان، ریواروکسابان و وارفارین نیز به عنوان رقیق کننده های خون تجویز می شوند.
نکاتی که باید حین مصرف کلوپیدوگرل رعایت کنید
- احتمال خونریزی در کلوپیدوگرل نسبت به تیکاگرلور کمتر است
- حین مصرف کلوپیدوگرل نباید آب میوه ی گریپ فروت نوشید. آب گریپ فروت می تواند اثر رقیق کنندگی این دارو را در خون بیشتر کند
- در صورت مراجعه به دندانپزشک حتما مصرف اسویکس را به اطلاع پزشک برسانید(جلوگیری از خون ریزی)
- در صورت نیاز به تزریق واکسن، حتما مصرف اسویکس را به اطلاع پزشک برسانید
- کلوپیدوگرل، بر هیچ گونه داروی ضد بارداری تاثیر گذار نیست
- کلوپیدوگرل بر زندگی جنسی افراد مصرف کننده تاثیری ندارد